Mówi się, że jesteśmy tym, co jemy. Choć to uproszczenie, nie można zaprzeczyć ogromnemu wpływowi żywienia na nasze zdrowie, samopoczucie i przebieg wielu chorób. W procesie leczenia schorzeń, gdzie dieta odgrywa kluczową rolę, nieocenionym wsparciem staje się dietetyk kliniczny. Kim jest ten specjalista, jak pracuje i w czym dokładnie może pomóc?

Kim jest dietetyk kliniczny?

Dietetyk kliniczny to specjalista z wyższym wykształceniem kierunkowym (dietetyka), którego praca koncentruje się na medycznej terapii żywieniowej. W odróżnieniu od dietetyka sportowego czy zajmującego się głównie odchudzaniem osób zdrowych, dietetyk kliniczny pracuje przede wszystkim z pacjentami chorymi lub zmagającymi się z problemami zdrowotnymi, dla których odpowiednie żywienie jest integralną częścią procesu leczenia i powrotu do zdrowia.

Posiada on szczegółową wiedzę z zakresu fizjologii i patofizjologii człowieka, biochemii, farmakologii oraz interakcji leków z pożywieniem. Zna specyficzne wymagania żywieniowe przy konkretnych jednostkach chorobowych i potrafi dostosować dietę tak, aby wspierała leczenie, łagodziła objawy choroby i zapobiegała powikłaniom.

Jak dietetyk kliniczny „leczy”?

Dietetyk kliniczny nie przepisuje leków, ale jego działania mają charakter terapeutyczny. Jego praca opiera się na procesie diagnostyczno-terapeutycznym obejmującym kilka etapów:

1. Ocena stanu odżywienia pacjenta: Dokładny wywiad dotyczący nawyków żywieniowych, historii medycznej, przyjmowanych leków, aktywności fizycznej, a także analiza wyników badań laboratoryjnych (np. morfologia, parametry nerkowe, wątrobowe, glukoza, profil lipidowy, poziom witamin i minerałów). Często obejmuje też pomiary antropometryczne (waga, wzrost, obwody, analiza składu ciała).
2. Postawienie diagnozy dietetycznej: Na podstawie zebranych danych, dietetyk identyfikuje konkretne problemy żywieniowe pacjenta związane z jego chorobą (np. niedożywienie, nadmierna masa ciała, niedobór witaminy D, trudności w połykaniu, nietolerancja pokarmowa).
3. Opracowanie indywidualnego planu żywieniowego (interwencja): Tworzy spersonalizowane zalecenia dietetyczne, które uwzględniają rodzaj choroby, jej stadium, aktualny stan pacjenta, przyjmowane leki, styl życia, preferencje żywieniowe, a nawet możliwości finansowe. Plan ten ma na celu dostarczenie wszystkich niezbędnych składników odżywczych w odpowiednich ilościach i proporcjach, w formie najlepiej przyswajalnej dla pacjenta. Może obejmować jadłospis, listę produktów zalecanych i zakazanych, metody przygotowywania posiłków, zalecenia dotyczące suplementacji. W przypadkach ciężkich chorób może dotyczyć planowania żywienia dojelitowego (przez zgłębnik/PEG) lub pozajelitowego (dożylnie).
4. Monitorowanie i ewaluacja: Śledzenie postępów pacjenta, ocena skuteczności wdrożonej diety, wprowadzanie niezbędnych modyfikacji w planie żywieniowym w zależności od reakcji organizmu i zmian w stanie zdrowia. Edukacja i motywowanie pacjenta do trwałych zmian.

W czym może pomóc dietetyk kliniczny?

Wsparcie dietetyka klinicznego jest nieocenione w przypadku wielu schorzeń, m.in.:

• Cukrzyca (Typ 1, Typ 2, ciążowa): Pomoc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi, zapobieganiu powikłaniom, edukacja na temat wymienników węglowodanowych i insulinoterapii.
• Choroby serca i układu krążenia (nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia): Ułożenie diety wspomagającej obniżenie ciśnienia i poziomu cholesterolu, prewencja zawałów i udarów.
• Choroby przewodu pokarmowego: Zespół jelita drażliwego (IBS), choroby zapalne jelit (Leśniewskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), celiakia, nietolerancje i alergie pokarmowe, choroby wątroby i trzustki, refluks żołądkowo-przełykowy. Dietetyk pomaga złagodzić objawy i poprawić wchłanianie składników odżywczych.
• Choroby nerek: Opracowanie diety z ograniczeniem lub zwiększeniem podaży białka, potasu, fosforu, sodu i płynów, w zależności od stadium choroby i rodzaju leczenia (np. dializy).
• Choroby onkologiczne: Zapobieganie i leczenie niedożywienia u pacjentów z chorobą nowotworową, łagodzenie skutków ubocznych leczenia (np. nudności, wymioty, brak apetytu, zmiany w odczuwaniu smaków).
• Nadwaga i otyłość (zwłaszcza powikłane innymi schorzeniami): Skuteczne i bezpieczne metody redukcji masy ciała, edukacja na temat zdrowych nawyków.
• Niedożywienie: Opracowanie strategii żywieniowych mających na celu poprawę stanu odżywienia, często po operacjach, w przewlekłych chorobach czy u osób starszych.
• Choroby autoimmunologiczne: Pomoc w modyfikacji diety w celu łagodzenia stanów zapalnych i wsparcia organizmu.
• Przygotowanie do operacji i rekonwalescencja: Odpowiednie żywienie przed i po zabiegach przyspiesza gojenie i powrót do formy.
• Zaburzenia odżywiania: Wsparcie w procesie terapeutycznym (często w zespole z psychiatrą i psychologiem).

Szukasz dietetyka klinicznego w Szczecinie? Rozważ wizytę w Galaxy-Med

Jeśli mieszkasz w Szczecinie i potrzebujesz pomocy specjalisty w zakresie żywienia klinicznego, warto zwrócić uwagę na placówkę Galaxy-Med. Jest to miejsce, które oferuje konsultacje z dietetykami klinicznymi, specjalizującymi się w pracy z pacjentami z różnymi schorzeniami.

Wybierając dietetyka klinicznego w Galaxy-Med, masz pewność dostępu do specjalistycznej wiedzy i indywidualnego podejścia, dostosowanego do Twojego stanu zdrowia i potrzeb. Placówki wielospecjalistyczne często umożliwiają także łatwiejszą współpracę między dietetykiem a innymi lekarzami prowadzącymi, co jest korzystne dla kompleksowej opieki nad pacjentem z chorobą przewlekłą.

Pamiętaj, że odpowiednie żywienie to potężne narzędzie w procesie leczenia i utrzymania zdrowia. Konsultacja z dietetykiem klinicznym może być kluczowym krokiem do poprawy Twojego samopoczucia i skuteczniejszego zarządzania chorobą.